INFORMACJE WSTĘPNE
Warunki i zakres udzielenia świadczeń zdrowotnych oraz zapewnienie dostępu do nich określa Ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych. W Ustawie zdefiniowane są także zasady i tryb finansowania świadczeń oraz zasady ubezpieczenia zdrowotnego, którego podstawą jest solidaryzm społeczny. Oznacza to, że każdy ubezpieczony, bez względu na to, jak wysoka jest składka, którą płaci, otrzymuje takie same świadczenia opieki zdrowotnej. Podstawową instytucją zapewniającą i finansującą świadczenia opieki zdrowotnej dla ubezpieczonych oraz osób uprawionych do świadczeń opieki zdrowotnej jest Narodowy Fundusz Zdrowia.
Świadczenia zdrowotne to wszelkie czynności służące zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia oraz inne działania medyczne wynikające z procesu leczenia lub odrębnych przepisów, a związane z:
- badaniem i poradą lekarską,
- leczeniem,
- rehabilitacją leczniczą,
- opieką nad kobietą ciężarną i dzieckiem,
- badaniami diagnostycznymi,
- pielęgnacją chorych i niepełnosprawnych oraz opieką nad nimi,
- profilaktyką zdrowotną,
- orzekaniem i opiniowaniem o stanie zdrowia,
- czynnościami technicznymi z zakresu protetyki i ortodoncji oraz zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze.
Świadczenia mogą być udzielane zarówno przez podmioty publiczne i niepubliczne, jak też przez osoby wykonujące zawód medyczny, czy przez grupową praktykę lekarską lub grupową praktykę pielęgniarek i położnych.
FINANSOWANIE ŚWIADCZEŃ ZDROWOTNYCH
Środki na świadczenia opieki zdrowotnej finansowane ze środków publicznych, które są udzielane osobom ubezpieczonym, pochodzą w większości ze składek na ubezpieczenie zdrowotne. Leczenie
pozostałych osób, innych niż ubezpieczone, pokrywane jest z budżetu państwa.
W większości przypadków leczenie jest bezpłatne i pacjent nie ponosi żadnych opłat. Zdarza się jednak, że musi pokryć koszty niektórych świadczeń.
ŚWIADCZENIODAWCY
Świadczeniodawca to osoba (lekarz, pielęgniarka, położna) lub podmiot (poradnia, szpital, gabinet stomatologiczny czy gabinet fizykoterapii), który udziela świadczeń zdrowotnych na podstawie umowy z NFZ.
Do jego podstawowych zadań i obowiązków należą:
- opieka i udzielanie pomocy medycznej pacjentom zgodnie z zachowaniem należytej staranności oraz zgodnie z zasadami etyki zawodowej,
- wykonywanie świadczeń przez uprawnione, posiadające odpowiednie kwalifikacje osoby,
- przyjmowanie pacjentów w pomieszczeniach, wyposażonych w certyfikowany, atestowany sprzęt medyczny, odpowiadających określonym standardom,
- przyjmowanie pacjentów w ustalonym, możliwie najkrótszym, terminie,
- przestrzeganie praw pacjenta,
- rejestracja pacjentów,
- informowanie pacjenta.
Aby zarejestrować się u świadczeniodawcy pacjent może zgłosić się do rejestracji:
- osobiście,
- telefonicznie,
- za pośrednictwem osoby trzeciej,
- jeżeli placówka dysponuje odpowiednim oprogramowaniem, również drogą elektroniczną.
Osoba, która zamierza skorzystać ze świadczeń opieki zdrowotnej u świadczeniodawców, którzy mają podpisaną umowę z NFZ, ma obowiązek przedstawić potwierdzenie prawa do ich uzyskania. Obowiązek ten nie dotyczy dzieci do 6. miesiąca życia, które nie zostały zgłoszone do ubezpieczenia zdrowotnego.